Phi Châu Sang Nghiệp Thực Lục
Chương 130 : Tấn công Kayanza
Người đăng: hauviet
Ngày đăng: 17:07 29-07-2025
.
Chương 130: Tấn công Kayanza
Kayanza nằm ở tây bắc Burundi.
Thủ đô của Vương quốc Burundi đặt tại Gitega - trung tâm địa lý của quốc gia này, nằm sâu trong vùng cao nguyên trung tâm Burundi.
Trong thời bình, Gitega - với vị thế trung tâm - có thể dễ dàng củng cố ảnh hưởng của vương quốc đối với các khu vực xung quanh. Nhưng khi các bộ tộc Bantu phía Đông tràn về từ phương Nam như thác lũ, thì Gitega - vốn không có địa hình hiểm trở để phòng thủ - trở nên nguy hiểm trầm trọng.
Nếu chỉ là các cuộc tập kích quy mô nhỏ, vương quốc vẫn có thể xoay sở. Nhưng dòng người Bantu đổ về lại là toàn bộ các bộ lạc bị dồn ép khỏi khu vực Đông Phi, hàng triệu dân bản địa bị dồn về vùng tây bắc chật hẹp này.
Ngay cả khi chỉ đứng yên, chỉ riêng việc dùng súng máy bắn quét cũng phải mất cả ngày mới dẹp yên - huống chi Vương quốc Burundi vẫn còn đang dùng vũ khí sắt thô sơ.
Vì vậy, sau những đợt tấn công dữ dội và nỗ lực kháng cự bất thành, chính quyền trung ương của Burundi buộc phải rút chạy về phía tây bắc.
Kayanza cách Gitega khoảng 60km, địa hình phức tạp hơn, dễ phòng thủ, nên trở thành thủ đô tạm thời của Burundi.
Tuy nhiên, khi liên minh các vương quốc bản địa tiêu diệt xong thế lực người Bantu phía Đông, chưa kịp quay về lại đô thành cũ thì lại gặp phải quân Đức - nay là lực lượng của Tập đoàn Hechingen - với thế tiến công vũ bão.
Để phòng ngự người Bantu, Vương quốc Burundi đã xây dựng hàng loạt công sự tại Kayanza, đồng thời di dời một lượng lớn dân cư đến đây tạm trú.
Đây cũng là lý do vì sao dân số phía nam của Burundi thưa thớt - muốn chống lại cơn lũ người Bantu thì phải có lực lượng đông đảo. Vì vậy, nhiều quý tộc đã chọn cách tập hợp lại cùng chính quyền trung ương để giữ mình.
Dù sao thì điều kiện thổ nhưỡng tại vùng tây bắc không khác biệt mấy - mưa thuận gió hòa, đất đai phì nhiêu - nên hàng loạt quý tộc Burundi đã đem theo lương thực, dân cư, rút về cố thủ tại Kayanza.
Và Kayanza quả thật đã không phụ kỳ vọng: chặn đứng đợt xâm lăng của người Bantu và giúp bảo toàn phần lớn lực lượng sống sót của vương quốc.
“Phía trước chính là Kayanza - thủ đô lâm thời của người Burundi. Theo ước tính, dân số trong thành có thể lên đến 15.000 người - có lẽ là khối phòng thủ khó phá nhất tại khu vực này.” - Larry Antonio báo cáo tình hình với Yarman.
Yarman cầm ống nhòm, chăm chú quan sát các công sự phòng thủ của Kayanza.
Là một thành phố được mở rộng trong thời gian ngắn, kết cấu thành thị của Kayanza khá thô sơ: tường thành được chắp vá từ những khối đá không đều, kém xa so với Gitega - nơi nay đã bị Đông Phi Thực dân địa khu chiếm giữ.
Gitega, dù bị người Bantu cướp phá, vẫn từng là một thành thị tráng lệ - thành lũy xây dựng bằng đá được đẽo gọt kỹ lưỡng, tuy nhiên sau khi được tái kiểm soát, quân đội Đông Phi chỉ tìm thấy... 23 người trong thành.
Kayanza thì khác. Đứng từ trên cao nhìn xuống, ruộng đồng bao quanh rất rộng lớn, ngoài thành dựng đầy những túp lều nghèo nàn - bên trong chắc chắn càng đông đúc.
Ngoài đá, người Burundi còn dùng đất nện và gỗ để gia cố thêm. Tường thành cao gần hai mét, quy mô thành phố thậm chí lớn gấp đôi Gitega.
“Xem ra, phải huy động thêm quân. Với lực lượng hiện có, rất khó kiểm soát hết đám bản địa kia. Nếu họ hoảng loạn chạy tứ tán, chúng ta cũng chẳng biết phải đuổi hướng nào.” - Yarman nói.
Trước mặt họ chỉ có hơn 500 binh sĩ Đông Phi. Muốn chặn một hướng thì còn có thể, nhưng nếu muốn bao vây cả hướng Đông và Tây thì không thể thiếu quân tiếp viện.
“Thế này đi, Larry Antonio, anh sang các đơn vị ở hướng Đông và Tây, điều thêm tổng cộng 600 quân tới đây. Nói là mệnh lệnh trực tiếp của ta.” - Yarman chỉ thị.
“Rõ, thưa ngài!” - Larry Antonio nhận lệnh.
Chiến dịch lần này của Đông Phi chỉ huy động hơn 10.000 quân, nhưng tuyến tấn công trải dài gần 400 km - trung bình mỗi 10 km chỉ có hai đến ba trăm người.
Điều này tất yếu dẫn đến việc sẽ có dân bản địa thoát khỏi vòng vây. Tuy nhiên, chính quyền thực dân Đông Phi đã có kế hoạch xử lý hậu cần: sau khi dân di cư đến ổn định, vùng chiếm đóng sẽ được rà soát lại kỹ lưỡng.
Một thành phố như Kayanza - quy mô hơn vạn người - là rất hiếm ở châu Phi, đủ để xếp hạng thành phố hạng hai. Yarman đánh giá nơi này xứng đáng để rút quân tiếp viện từ nơi khác về hợp vây.
Sau khi lực lượng đã tập hợp đủ, Yarman bắt đầu lên kế hoạch tấn công.
Quân Burundi đứng trên thành, cảnh giác nhìn quân đội Đông Phi bên dưới. Do ảnh hưởng từ cuộc xâm lăng của người Bantu trước đó, hệ thống thông tin của vương quốc gần như tê liệt. Mãi đến khi quân Đông Phi tiến đến, chính quyền trung ương mới nắm được tình hình.
Tuy nhiên, người Burundi không hề hiểu rõ đối phương là ai. Nước da trắng trẻo và trang phục sặc sỡ khiến họ dễ liên tưởng đến người Ả Rập - nhưng người Ả Rập thì bọn quý tộc quen thuộc, còn nhóm này thì hoàn toàn khác.
Về phần người châu Âu, từng có những nhà thám hiểm viếng thăm - nhưng cũng chỉ là “sinh vật lạ”, chỉ vài quý tộc tây bắc từng thấy qua. Ngay cả lực lượng Đông Phi buổi đầu cũng từng gặp gỡ các quý tộc bản địa để khảo sát địa hình.
"Uru, ngươi nói lũ người kỳ quái kia đang làm gì vậy?" Mopu nằm phục trên tường thành Kayanza, nhìn người Đức đang đào công sự đơn giản nói.
Đào công sự thực ra là thừa - bởi người bản địa chỉ có cung tên, cùng vài thứ vũ khí ném xa thô sơ. Quân Đông Phi chỉ cần đứng xa một chút là tránh được hết.
"Ta cảm thấy chúng cùng phe với lũ man di phương nam (Đông Bantu), chắc chắn không phải thứ tốt, vừa giải quyết xong man di phương nam chúng đã kéo đến, rõ ràng không vì hòa bình." Uru đáp.
"Nhưng chúng rõ ràng khác lũ man di phương nam! Vải vóc còn tốt hơn nhiều, lũ man di phương nam nghèo rớt mồng tơi, cái gì cũng tranh giành, còn lũ người ngoài thành rõ ràng giàu hơn ta nhiều, nơi ta ở trước đây chỉ tộc trưởng mới mặc nổi nhiều vải thế, vậy mà bên kia người nào cũng có, chắc chắn rất giàu." Mopu chỉ bộ quân phục Phổ mà quân Đông Phi mặc nói.
"Dù sao tế sư Abula vừa nói, đối phương không phải dạng vừa, đặc biệt cái gậy lửa trông vô hại kia, nghe nói bị yểm bùa, chỉ cần phát ra tiếng lớn sẽ đoạt linh hồn người, nên ngươi tránh xa đầu thành ra, bị đoạt linh hồn là chết đấy." Uru nói.
"Ta không tin, tế sư Yaha bộ lạc ta đã cho uống thánh thủy bí chế, Yaha nói chỉ cần thấy đối phương xông lên thì dùng cung bắn, bên kia không làm gì được ta." Mopu kiêu hãnh nói.
Như hai người so tế sư phía sau vậy, rõ ràng tế sư Mopu cao tay hơn, không chỉ phá được tà thuật người Đức mà còn phản kích, tế sư bộ lạc Uru thì bó tay, khiến Mopu cảm thấy rất có mặt mũi trước người bạn mới.
Uru và Mopu thuộc hai bộ lạc Burundi khác nhau, lần trước do Đông Bantu xâm lược nên được thủ lĩnh dẫn đến Kayanza, hai bộ lạc đóng quân gần nhau nên Uru quen Mopu.
"Ta thấy lũ người này chắc bị tế sư vương quốc yểm bùa nên không dám tới gần, đã hai ngày rồi không thấy tấn công, chỉ đào hố! Thật không hiểu nổi, cái hố đó để làm gì? Hay là vì bùa chú mà hóa điên rồi, ngươi nói xem, Uru." Mopu nói với Uru.
"Ta không biết, nhưng may mấy ngày nay không mưa, không thì hố bên kia thành ao." Uru lười biếng dựa vào tường thành, ngậm ngọn cỏ nói.
"Nhìn kìa! Cái gì thế, Uru." Mopu đột nhiên hét lên.
"Cái gì?" Uru từ từ đứng dậy, vươn vai quay lại nhìn.
Nhiều thổ dân tinh mắt cũng phát hiện động tĩnh trong trận địa quân Đông Phi.
Hai ngày nay, thổ dân rất tò mò về quân đội ngoài thành, nhưng tướng vương quốc và thủ lĩnh bộ lạc ra lệnh đóng chặt cổng thành, không được chủ động xuất kích.
Thổ dân trên thành chỉ có thể quan sát quân Đông Phi làm gì, ngoài đào hố dường như không có động tĩnh lớn.
Hôm nay đột nhiên xuất hiện thứ mới, thổ dân trên thành cố rướn cổ nhìn vật thể lạ quân Đông Phi đẩy ra trước trận địa.
Chỉ thấy thứ này toàn thân đen nhánh, có lỗ đen to bằng miệng bát, hai bên là vòng tròn lớn như mặt trời.
...
"Lorde, tay nghề ngươi còn được không, đừng có bắn lệch đấy! Chúng ta chỉ có ba viên đạn, tiết kiệm chút." Yarman nói.
"Yên tâm đi, Yarman, ta xuất thân pháo binh, đồ ăn cơm năm xưa làm sao không được, hơn nữa đối phương không có khả năng can thiệp, có thừa thời gian hiệu chỉnh, ngươi cứ đợi ta một pháo bắn sập cổng thành." Lorde nói.
Vật lạ Mopu thấy chính là khẩu pháo, tháng này mới tới Đông Phi đã bị Yarman điều một khẩu từ cảng lên.
Dù sao cung tên thổ dân cũng không phải dạng vừa, thêm tường thành che chắn, Yarman sợ súng trường không hiệu quả.
Thực ra có thể dùng gỗ địa phương đóng xe công thành lớn, đẩy đến chân thành đặt thuốc nổ, vừa chống cung tên vừa chống đá rơi.
Nhưng Yarman chỉ muốn chơi pháo nên làm đơn xin Đông Phi, do hiện pháo Đông Phi không nhiều nên chỉ duyệt một khẩu.
"Được rồi, đã nhắm chuẩn, bắn ra chắc chắn khiến lũ thổ dân kia chấn động một phen." Lorde nói với Yarman.
"Tốt, tất cả nghe đây, bịt tai lại, chuẩn bị bắn!" Yarman nói với mọi người.
Khi mọi người chuẩn bị xong, Yarman rút gươm, chỉ vào cổng thành Kayanza hô lớn: "Chuẩn bị!..."
...
Uru đứng trên thành nói với Mopu: "Ngươi xem bên cạnh vật đen kia có người cầm dao chỉ vào chúng ta."
"Chắc là tế sư của đối phương! Khoảng cách xa thế cũng thi pháp được sao?" Mopu nghi hoặc.
...
"Bắn." Yarman hạ lệnh.
Mọi người trong trận địa Đông Phi bịt chặt tai, Lorde châm ngòi.
Ầm...
Uru và Mopu chỉ nghe vật đen kia gầm thét, lỗ đen lóe lên ánh lửa trắng.
Rầm...
Thành Kayanza rung chuyển, cổng thành vừa còn nguyên vẹn cùng gạch đá bị nổ tung một lỗ lớn, sập một nửa, kẻ xui xẻo trên cổng thành cũng bị chôn vùi.
"Thần linh nổi giận, thần linh nổi giận rồi..."
Thổ dân hoảng loạn la hét, Uru và Mopu gần cổng thành dù không thành nạn nhân nhưng giờ tai cũng ù đi.
Hai người bị choáng váng, hồi lâu mới tỉnh lại, sợ đến mức không nói nên lời, lập tức phủ phục xuống đất sám hối.
Quân Đông Phi đã ra khỏi chiến hào, xông lên chỗ tường thành sụp đổ, đồng thời chĩa súng vào thổ dân còn đứng trên thành.
Đùng... đùng... đùng...
Tiếng súng lác đác đánh thức thổ dân đang cầu nguyện, giờ họ chẳng thiết gì nữa, nhất loạt chạy xuống thành, chỗ lối đi mọi người chen lấn, binh lính hoảng loạn vừa chạy vừa kêu: "Quỷ dữ đến rồi, thần linh sai quỷ trừng phạt vương quốc Burundi, mọi người chạy đi!"
Đường phố hỗn loạn, dân chúng sống thấp thỏm mấy tháng qua sao chịu nổi, quân đội vương quốc cũng tan rã, ắt gặp chuyện kinh thiên.
Kẻ có óc phán đoán thậm chí đã gói ghém gia sản bỏ chạy, cả thành trong tin đồn và hoảng loạn đua nhau chạy về hướng bắc.
Quốc vương và quý tộc trong cung điện tạm Kayanza nghe tiếng pháo đã thấy bất ổn, thêm tiếng súng và la hét trong thành, không nghĩ nhiều lập tức quyết định bỏ chạy.
Thứ người Đức cầm trên tay dân thường không biết, giới cấp cao Burundi từng thấy qua, dù sao họ cũng không nghĩ dũng sĩ có thể đánh bại hỏa khí, buôn nô lệ Ả Rập đã cho họ thấy rồi.
Có kinh nghiệm chạy trốn lần trước, lần này cư dân Kayanza quả là thuần thục.
Người lớn, trẻ con, quốc vương, quý tộc, tộc trưởng, tế sư, dân thường, nô lệ...
Như cảnh Đông Bantu xâm lược tái hiện, nhưng lần này sau lưng người Burundi không phải Đông Bantu mà là tiếng súng.
Với người Burundi mê tín, điều này còn đáng sợ hơn Đông Bantu gấp trăm lần, đặc biệt trước đó có tế sư nói vũ khí đoạt hồn của người Đức.
Vì vậy mỗi người Burundi (trừ quý tộc) tin chắc tiếng nổ xé mây kia là tiếng gào thét của quỷ dữ, bị quỷ bắt sẽ vĩnh viễn không siêu thoát.
Trong Kayanza, hỗn loạn nghiêm trọng, giẫm đạp và cướp bóc xảy ra liên tục, nhưng không ai bận tâm, tất nhất loạt chạy về hướng bắc Rwanda, nếu có thể giờ họ ước mình thêm đôi chân để rời khỏi nơi đáng sợ này.
(Hết chương)
Chú thích:
[1] Gitega: Thủ đô lịch sử của Burundi, nằm ở trung tâm địa lý, được người Đức chọn làm trung tâm hành chính.
[2] Kayanza: Thành phố phía bắc Burundi, từng là thủ đô tạm thời trong chiến tranh.
.
Bình luận truyện